Są takie miejsca, które budzą ciekawość, które chce się zobaczyć choć trudno wprost wytłumaczyć dlaczego akurat tam warto pojechać.
Jednym z takich miejsc jest Strefa Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej tak zwana Czarnobylska zona.
Awaria elektrowni, która doprowadziła do katastrofy, usuwanie jej skutków, wprowadzone „zabezpieczenia” i ich działanie na środowisko przyrodnicze inspirują do dziś twórców i naukowców.
Miejsce katastrofy stało się dla Ukrainy atrakcją turystyczną, wycieczki do „Zony” można zorganizować sobie indywidualnie lub dla grup z Kijowa.
W ówczesnej Polsce informacje o katastrofie były zatajane, choć były raporty ze stacji pomiarowej w Mikołajkach o skażeniu radiologicznym.Władze PRL zdobyły się na samodzielny krok i podanie płynu Lugola dzieciom i młodzieży celu zablokowania wchłaniania radioaktywnego izotopu jodu 131. Sam tego doświadczyłem przyjmując go w szkole podstawowej.
Jednak ówczesna władza by zrównoważyć swoje działanie i efekt propagandowy nie cofnęła się na przykład przed wysłaniem w maju ekipy kolarzy na Wyścig Pokoju który miał starować z Kijowa.
Objazdu w zonie dokonaliśmy na własnych czterech kołach wraz z ekipa Podróże 4×4.Każdy ekipa dostała swojego przewodnika-opiekuna, nam trafił się ten bardziej rozmowny.Listopadowa aura dopasowała się nastrojem do miejsca które zwiedzaliśmy.
Duga czyli Oko Moskwy
Duga to nadajnik jednego z kilku kompleksów pozahoryzantalnych radarów wczesnego ostrzegania przed atakiem rakietowym. Celem tej instalacji było wykrywanie startów rakiet z terytorium USA
System zaczął tracić na znaczeniu wraz z rozwojem satelitarnych systemów wczesnego ostrzegania.Ostatecznie jego los przypieczętowała katastrofa w czarnobylskiej elektrowni atomowej.
Zwiększony poziom promieniowania po katastrofie zakłócał pracę radarów .Dodatkowo zagrażało to zdrowiu obsługi z stąd decyzja o wyłączenia radaru.
Czarnobylski Reaktor
Wokół katastrofy z 26 kwietnia 1986 roku narosło wiele mitów.O ile zniszczony reaktor nr 4 wyłączono bezpośrednio po katastrofie, to sama elektrownia w Czarnobylu nie zakończyła swojej działalności.
Po pożarze w 1991 roku został zamknięty reaktor nr 2, podobny los spotkał 1997 roku reaktor nr 3.Wyłączenie ostatniego reaktora nr 4 w 2000 roku można oficjalnie uznać za koniec elektrowni atomowej w Czarnobylu.
W roku 2016 blok reaktora w Czarnobylu został przykryty największa ruchomą konstrukcją na świecie o wdzięcznej nazwie Arka.Również Polska jako jeden z 40 krajów wniosła wniosła swój finansowy wkład w ten projekt.
Prypeć – Miasto Widmo
Miasto wybudowano jako kompleksowy przykład możliwości urbanistycznych komunistycznego państwa. Doskonale rozplanowane, funkcjonalne, ze wszystkimi wygodami dla mieszkańców, stało się wizytówką Kraju Rad.
Przetrwało jednak zaledwie 16 lat. W wyniku ewakuacji , która miała być tymczasowa miasto opuściło około 50 tys. ludzi.Ze wzorowego miasta ZSRR Prypeć stała się Miastem Widmem.
Ale warto wiedzieć że na przykład basen w Prypeci służył aż do roku ….1996 roku o czym wspominał nam nasz przewodnik Andriej. Warto pamiętać, że w zonie przed udostępnieniem jej turystom wciąż funkcjonowała elektrownia, zakłady Jupiter, przebywali również pracownicy likwidujący szkody.
Czarnobylska zona czyli oswajanie atomu
W czasach kreacji rzeczywistości, turyści-artyści nie mogą się powstrzymać i reżyserują przestrzeń wokół siebie. Ile w tym infantylności odbiorcy socjal mediów,każdy może ocenić sam.
Warto jednak pamiętać że czarnobylska strefa przynosi dziś prace ludziom i dochód lokalnej społeczności.Konfrontacja z miejscem katastrofy pozawala odczarować trochę mitów ale i zmusza do chwili refleksji.
